Devlet Memurlarının Uygulamayı İsteme Hakkı

Devlet memurları kendileriyle ilgili iş ve işlemlerde görev yaptıkları idarenin zaman zaman haksız uygulamalarına maruz kalabilmektedir. Memurlar, 657/21. maddesine göre ve bu maddeye göre yayımlanmış olan Devlet Memurlarının Şikayet ve Müracaatları Hakkında Yönetmelik hükümlerine göre kurumlarına müracaat, şikayet ve dava açma hakkına sahiptirler.

Bu noktada 657’de çok fazla bilinmeyen fakat memurların müracaatlarında yer alması gereken bir konuya değinmek istiyoruz: Uygulamayı isteme hakkı

657’nin 17. maddesinde yer alan Uygulamayı isteme hakkı, devlet memurlarının mevcut mevzuat hükümlerinin kendileri için de aynen uygulanmasını talep edebileceklerini tarif eder.

Bu maddeye göre devlet memurları başka bir memur arkadaşına pozitif yönde uygulanan bir mevzuat hükmünün kendisi için de uygulanmasını talep edebilecektir. Her ne kadar idareye takdir hakkı kullanma yetkisi verilse de, idarenin takdir hakkını sonsuz bir şekilde kullanma hakkı yoktur. Takdir hakkının da belli kriterler ve eşitlik ilkesi içinde kullanılması gerekmektedir.

Örneğin; torba kadroya atamada idareye takdir hakkı tanınmıştır. Şartları taşıyan memurlar arasında bazılarının torba kadroya atanması ve bazılarının atanmaması durumunda memurlar aynı uygulamayı kendileri hakkında da talep etmeli ve 657’nin 17. maddesine göre “Uygulamayı isteme hakkı”na atıf yapmalıdır. Diğer bir örnek atama talebinde bulunan memurlar arasında bazılarının ataması yapılıp bazılarının yapılmadığı durumda yine uygulamayı isteme hakkı devreye girecektir.

Anayasamıza göre de “Herkes, dil, ırk, renk, cinsiyet, siyasi düşünce, felsefi inanç, din, mezhep ve benzeri sebeplerle ayırım gözetilmeksizin kanun önünde eşittir. “…”Hiçbir kişiye, aileye, zümreye veya sınıfa imtiyaz tanınamaz. Devlet organları ve idare makamları bütün işlemlerinde kanun önünde eşitlik ilkesine uygun olarak hareket etmek zorundadırlar.” hükümleri yer almaktadır.

Gerek anayasamız gerekse Devlet Memurları Kanunu‘nun ilgili hükmü gereğince idarelerin bütün uygulamalarında eşitlik ilkesine uygun şekilde hareket etmeleri, herkese eşit bir şekilde davranmaları, devlet memurlarının ise haklarıyla ilgili uygulamayı istemeleri yani talep etmeleri gerekmektedir.

657’de İlgili Kısımlar

Müracaat, şikayet ve dava açma: Madde 21 – (Değişik: 12/5/1982 – 2670/9 md.) Devlet memurları kurumlarıyla ilgili resmi ve şahsi işlerinden dolayı müracaat; amirleri veya kurumları tarafından kendilerine uygulanan idari eylem ve işlemlerden dolayı şikayet ve dava açma hakkına sahiptirler. Müracaat ve şikayetler söz veya yazı ile en yakın amirden başlayarak silsile yolu ile şikayet edilen amirler atlanarak yapılır. Müracaat ve şikayetler incelenerek en kısa zamanda ilgiliye bildirilir. Müracaat ve şikayetlerle ilgili esas ve usuller Başbakanlıkça hazırlanacak bir yönetmelikle düzenlenir.

Uygulamayı isteme hakkı: Madde 17 – Devlet memurları, bu kanun ve bu kanuna dayanılarak yayınlanan tüzük ve yönetmeliklere göre tayin ve tesbit olunup yürürlükte bulunan hükümlerin kendileri hakkında aynen uygulanmasını istemek hakkına sahiptirler.